Fototoek

Let op: anticiperend op de 'EU vs Disinformation campaign' van de 'European External Action Service East Stratcom Task Force' en vanwege invoering van onder meer de Duitse 'Netzwerkdurchsetzungsgesetz' heeft de redactie van deze website besloten per 1 februari 2018 op alle politiek gevoelige items preventief 'SelfCensuur'* toe te passen.


Amnesty International over 'Vrijheid van Meningsuiting':
"Het recht op vrijheid van meningsuiting wordt in het VN-verdrag (BuPo) beschreven als de vrijheid om inlichtingen en denkbeelden van welke aard ook te vergaren, te ontvangen en door te geven, ongeacht grenzen en ongeacht de vorm."

'Natuurlijk!' 24 mei 2020 (laatst bijgewerkt op 24 mrt 2023)

Om maar direct met de deur in huis te vallen: waarom duurt het zo lang voordat wij als burgers, consumenten, ondernemers en politici bereid zijn ons gedrag ook maar een millimeter te veranderen teneinde onze Natuur, onze Wildernis te redden?

Laten we eerst eens gaan naar het antwoord op de vraag wat dat eigenlijk is: Natuur?
Wildernis (natuur)
"Van wildernis spreekt men als er sprake is van een toestand die niet of minimaal beïnvloed is door menselijke activiteit. Hierin stemt de omschrijving van wildernis overeen met een veel gebruikte definitie van natuur: alles wat zichzelf ordent en handhaaft, al of niet beïnvloed door menselijk handelen, maar niet volgens menselijke doelstellingen. Wildernis omvat de levende en de niet-levende natuur.
Gebieden met wildernis, wildernisgebieden zijn dus 'oorspronkelijk' en 'ongestoord' van karakter. In zulke gebieden zijn de samenstelling, de structuur en andere kwaliteiten van bodem, water en lucht niet door mensen veranderd en zijn menselijke ingrepen zoals ontwatering, percelering en ontsluiting geheel of grotendeels afwezig: er is geen bebouwing en infrastructuur, zoals wegen, spoorwegen of hoogspanningsleidingen. De oorspronkelijke vegetatie en fauna zijn er nog aanwezig en natuurlijke processen zoals overstromingen hebben vrij spel. In West-Europa zijn dergelijke gebieden van grotere afmeting vrijwel afwezig, omdat bijna alle gebieden in cultuur zijn genomen.
De betekenis van het begrip wildernis noch de waardering ervan is echter eenduidig. Sommigen verafschuw(d)en wildernis en streven/streefden naar cultivering. Degenen die opteren voor veel wildernis, worden gezien als aanhangers van de wildernisnatuurvisie." Bron: Wikipedia

"Alles wat zichzelf ordent en handhaaft, al of niet beïnvloed door menselijk handelen, maar niet volgens menselijke doelstellingen."
In deze definiëring ligt al voor een groot deel het antwoord op de gestelde vraag: natuur vereist het niet ingrijpen van mensen, in ieder geval niet volgens menselijke doelstellingen.

Of het nu om Grieks-Christelijke, Joods-Christelijke, of om Neoliberale en Kapitalistische waarden gaat, de Natuur heeft er geen Intrinsieke Waarde in.
De gevolgen laten zich raden. Wat geen Intrinsieke Waarde heeft in de ogen van mensen kan alleen nog van betekenis zijn vanwege de Economische Waarde.
In een maatschappij waarbij die Economische Waarde het hoogste goed is wordt het dus onmogelijk om gelijktijdig het gedachtegoed te kunnen koesteren op het bestaansrecht van een Natuur zoals hierboven is gedefinieerd.

Het lijkt erop dat het gedachtegoed van de prioriteit van de Economische Waarde bij ons als burger tot in onze diepste vezels is doorgedrongen en we ons daar nauwelijks van bewust zijn.
Hoe dat proces verlopen is kwam ook aan de orde in 'Het Muntje Valt'.

Ook in 'Eco Manifest' kwam een en ander al ter sprake:
"De aarde biedt genoeg voor ieders behoefte, maar niet voor ieders hebzucht[1] en [2]." Uitspraak van Mahatma Gandhi.
Op 02 okt 2019 gaf Marianne Thieme haar kijk erop:
'Interview Het politieke testament van Marianne Thieme Activist in de Kamer' Bron: De Groene Amsterdammer van 02 okt 2019
Bij het schrijven van dit item had ik haar boek nog niet gelezen en het interview eigenlijk ook niet volledig. Frappant, nu achteraf, om dan dit te lezen:
"Je ziet dat verschijnsel overal waar het winstmotief de publieke dienst binnendringt. In ons economisch systeem worden allerlei zaken die vroeger een eigen, intrinsieke waarde hadden louter een productiemiddel: dieren, natuur en ook mensen. Zij zijn nu 'menselijk kapitaal', dat we exploiteren vanwege de arbeid die het levert. Dat is de pest met die rendementsziekte die zich in allerlei sectoren heeft genesteld sinds het neoliberale denken dominant is geworden."

In 2016 stond dit artikel in De Groene Amsterdammer:
'De planeet gaat ten onder – dankzij de mens
Welkom in het Antropoceen' Bron: De Groene Amsterdammer 06 jul 2016
"De boodschap, die ongetwijfeld de aantrekkingskracht verklaart, is dat de planeet ons niet nodig heeft. Sterker nog: de aarde zal floreren zonder ons. Verlost van het juk van de mens bloeit de natuur. Het filmpje herinnert ons eraan dat wij te gast zijn op aarde, en ook nog eens een gast die pas zeer recent is gearriveerd. Het ademt het denkbeeld van klassieke geologen dat de mens, ondanks al zijn kennis en kunde, een vergankelijk wezen is, dat veel langer niet dan wel heeft bestaan."

Wat meer recent viel dit te lezen:

'Hoe de roofbouw op Moeder Natuur escaleerde: zelfs aan wolken willen we verdienen' Bron: de Duitse historicus en filosoof Philipp Blom in het AD 23 mrt 2023
"De schrijver van het bijbelboek Genesis liet zich er kennelijk door inspireren en is nog explicieter als het aankomt op het exploiteren van de natuur. Daar staat letterlijk: ‘Wees vruchtbaar en word talrijk; bevolk de aarde en onderwerp haar; heers over de vissen van de zee, over de vogels van de lucht, en over al het gedierte dat over de grond kruipt."

'Groene groei? We ontkomen er niet aan minder te consumeren, zegt econoom Paul Schenderling' Bron: Interview Jonathan Witteman met econoom Paul Schenderling op 29 nov 2022
"We kijken alleen naar broeikasgassen, terwijl bijvoorbeeld waterverbruik, biodiversiteit en chemische verontreiniging er vaak bekaaid vanaf komen. Er is geen enkel wetenschappelijk bewijs dat het mogelijk is de economie op een groene manier te laten groeien en tegelijkertijd de milieuschade terug te dringen. Als we het paradigma van de groene groei de komende veertig jaar blijven volhouden, zou ons grondstoffenverbruik met liefst 60 procent stijgen. Dit terwijl land- en grondstoffenverbruik 90 procent van het biodiversiteitsverlies en watertekort in de wereld veroorzaakt. Met groene groei proberen we dus de CO2-crisis op te lossen, terwijl we andere crises juist verergeren."

'Voorbij de Groei Het leven na het kapitalisme' Bron: Recensie Humanistisch Verbond van het boek 'Voorbij de Groei' van Tim Jackson 01 sep 2022
"Onze seculiere structuren worden gedomineerd door kortetermijndenken en we zitten gevangen in een 'ijzeren kooi van consumentisme', zoals Jackson het noemt, die ons gefocust houdt op de veronderstelde deugd van het bbp en constante economische groei."

'Natuurlijke oplossingen kunnen schade klimaatverandering met kwart verminderen' Bron: DeMorgen 02 jun 2022
"Bossen hebben meerdere voordelen, zeggen WWF en IFRC: ze herstellen aangetast land, voorzien in voedsel en beschermen tegen droogte en wind. Waterrijke gebieden herstellen kan de gevolgen van overstromingen verminderen, duurzame landbouw bevorderen en zo bescherming bieden tegen droogte."
Dat is dus een ander verhaal dan economische groei.

'De oorlog tegen de bloemen en de planten moet stoppen' Gastcolumn Tineke Bennema in De Volkskrant van 10 apr 2022
"Alsof er niet een paar weken eerder een alarmerend rapport is verschenen van de Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur, die waarschuwt dat er straks helemaal geen natuur meer is in de steden. Alsof er sinds 1950 niet minstens vijftig van de 1.500 wilde plantensoorten in Nederland zijn uitgestorven, vijfhonderd achteruitgegaan, en bijna 40 procent wordt bedreigd. Alsof we niet voor een globale klimaatramp staan, zoals het IPCC deze week nog zei."

'30 procent beschermde natuur in Nederland in 2030? Om dat doel te halen, moet er snel natuur bijkomen' Bron: De Volkskrant 25 jun 2021
"In sommige gebieden ligt de lat zo laag dat je het niet als natuur herkent als je het niet weet. Nederland verkoopt knollen voor citroenen."

'Hoe biologen hoop houden ondanks alle alarmerende rapporten over de natuur' Bron: De Volkskrant van 27 nov 2020
Titia Wolterbeek, directeur van De Vlinderstichting: "De natuur overleeft wel, omdat die sterker is dan de mens. Wij zullen als soort eerder uitsterven dan insecten. De achteruitgang van soorten is zo gigantisch en gaat zo snel, dat we daar op termijn vanzelf last van krijgen. Het evenwicht wordt verstoord, en dat zal in het geval van insecten gevolgen krijgen voor zoiets als bestuiving. Maar ook ziekten en plagen zullen meer kans krijgen, wanneer door verarming van biodiversiteit natuurlijke vijanden ons niet meer beschermen."
De alarmerende berichten worden dus niet hoopvoller, maar de biologen trachten desondanks de moed erin te houden. 

'WNF luidt alarmbel: populaties diersoorten sinds 1970 met tweederde afgenomen' Bron: WNF in het AD van 10 sep 2020
"In de afgelopen decennia hebben menselijke activiteiten bossen, waterrijke gebieden en andere ecosystemen op aarde aangetast en vernietigd. De achteruitgang gaat het rapst in de tropische gebieden van Midden- en Zuid-Amerika, met een daling van gemiddeld 94 procent. Ook met zoetwaterpopulaties gaat het alarmerend slecht: een afname van 84 procent. Bijna een op de drie zoetwatersoorten wordt met uitsterven bedreigd. Grotere dieren zoals het nijlpaard, de rivierdolfijn, steur en bever lopen het meeste risico."
Met Polderen zullen ze het niet redden, de diersoorten, en wij dus uiteindelijk evenmin.

‘Ik verheug me op het einde van de mens’ Bron: Zinvol leven John de Vos, paleontoloog in De Volkskrant van 30 aug 2020
"De vraag of we onze tijd zinvol doorbrengen, kwam op toen we ophielden jagers-verzamelaars te zijn. Er ontstond ruimte, vrije tijd. Toen is het ook misgegaan. Daarvoor was er voldoende energie van de zon om alles te laten bloeien en groeien. Maar toen de mens aan veeteelt en landbouw ging doen, kwam hij energie tekort. Na de industriële revolutie werd dat tekort zo groot dat hij alles is gaan slopen."
Een beetje sombere boodschap, maar wellicht zinvol om toch eens bij stil te staan?

Wie zou ooit bedenken dat er tussen de teloorgang van de natuur, het 'nieuwe normaal' van Mark Rutte & Co en tennis een link zou bestaan? En dan kom je dit tegen:
'Nederland wordt droger. En de mens draagt daar al zo’n drieduizend jaar aan bij' Bron: De Correspondent 06 aug 2020
"Experts en Correspondentleden gingen met elkaar in gesprek onder mijn artikel over de droger, heter én natter wordende Nederlandse zomers. Dat leverde mooie nieuwe inzichten op, bijvoorbeeld dat de mens al millennia geleden bijdroeg aan de droogte in Nederland. En dat je deze daarom niet kan bestrijden met 'kleine' oplossingen."
"We kwamen op het 'Shifting Baseline Syndrome': hoe we continu vergeten wat 'normaal' is, en daardoor veranderingen niet goed waarnemen. Dat speelt in elk klimaatverhaal, aangezien de huidige opwarming al zo’n anderhalve eeuw in de maak is."
In het wedstrijdtennis gelden spelregels en wie zich daar niet aan houdt verliest uiteindelijk het punt en in het ongunstigste geval zelfs de wedstrijd. Die spelregels onderwerp je je als wedstrijdspeler vrijwillig aan en ze zijn in principe voor iedereen gelijk.
Buiten het wedstrijdtennis blijken wij mensen echter niet zo te functioneren. Zelfs in het tennis op wat lager niveau kennen we het wel: een voetfoutje meer of minder doet er niet toe. En als er maar genoeg spelers zo'n regel aan de laars lappen, dan ontstaat het 'nieuwe normaal'. Wie dan nog een voetfout maakt is zich daar niet meer bewust van en de omgeving van die speler evenmin.
Mensen leggen zich op die manier gedwee neer bij de nieuwe situatie. Dat zou je aanpassen kunnen noemen, maar je kunt het ook zien als een vorm van laksheid en apathie. Ooit las ik in een Engelse krant de tekst onder een foto van een huis dat afbrandde: "While watching their house burn down the family Wiggins is enjoying a nice cup of tea". Het idee om een brandslang te pakken en te gaan blussen kwam niet in ze op. Het was immers Teatime en het is in Engeland 'normaal' om rond die tijd 'a cup of tea' te nuttigen, zelfs al gaat je huis op dat moment in de hens.
Zo is het kennelijk ook met het milieu en de natuur gegaan. Stijging van de zeespiegel, hongersnoden, droogtes, uitsterven van dieren en planten: je kunt je er mindful bij neerleggen of je kunt er iets aan doen, maar we deden het niet.
Niet raar dat je dan na honderden jaren van dit gedrag niet meer kunt volstaan met 'kleine' oplossingen, zoals onze softe Poldercoalities het al decennialang aanpakken. "Kom op jongens, accepteer nu snel het nieuwe normaal", de favoriete tekst van Mark Rutte, draagt weinig bij aan echte oplossingen van echt grote problemen.

'Hoe de natuur zelf het klimaat kan redden' Bron: De Volkskrant van 19 mei 2020
"Volgens een coalitie van natuurorganisaties is er een veel betere manier om het klimaat en de natuur te redden: gebruik maken van de natuur zelf, door het beschermen en herstellen van ecosystemen, 'nature based solutions'."
"Vraag is natuurlijk waarom al dit laaghangend fruit niet allang wordt geoogst. Wellicht omdat politiek en bedrijfsleven zich blindstaren op het terugdringen van CO2-emissies via technische oplossingen, mogelijk omdat daar het meest aan te verdienen is. Vandaar dat natuurorganisaties er zo op gebrand waren dat natuurherstel een integraal onderdeel wordt van de Green Deal."
Het simpele antwoord luidt dat alle maatregelen die geen geld kosten en economisch geen rendement opleveren bij de aanhangers van het neoliberalisme zinloos zijn. Bij hen draait alles om groei en rendement. De natuur haar eigen gang laten gaan past dus niet in dat denken.

'Onze cultuur neemt veel meer dan ze teruggeeft' Bron: Schrijver Paul Kingsnorth in De Volkskrant van 15 mei 2020
"Tuinieren is een aanval op de grondslag van het kapitalisme".
Zeker zoals Paul Kingsnorth tuiniert, want op zijn manier tuinieren levert geen economisch rendement op.

'Droge lucht remt vergroening van de aarde; de wereld wordt bruiner' Bron: De Volkskrant 15 aug 2019
"In de jaren tachtig was op satellietbeelden te zien dat de aarde groener werd – meer planten, meer bomen. De vergroening hield verband met de toegenomen uitstoot van CO2, dat de groei van planten stimuleert. Klimaatsceptici gebruiken het vaak als argument om de nadelige gevolgen van dit broeikasgas te relativeren. Aan het eind van de jaren negentig deed zich een trendbreuk voor, zeggen de onderzoekers. Uit satellietmetingen blijkt dat sindsdien in grote delen van de wereld de groei van planten is afgeremd, dat meer bomen doodgaan dan voorheen en dat het bladerdak dunner is geworden. De wereld wordt bruiner."
Zelfs als je met satellietbeelden kunt aantonen dat de aarde 'groener' wordt, dan zegt dat niets over de kwaliteit en de diversiteit van dat groen. Een oerwoud of een productiebos met populieren of een veldje met bramenstruiken; het maakt nogal wat uit.

'Besef: groene groei is een fata morgana' stellen Lars Moratis en Frans Melissen op 9 juni 2019 in Het Parool:
"Het willen uitdrukken van klimaatverandering en biodiversiteit in economische termen, legt een morele armoede bloot, aldus Lars Moratis en Frans Melissen."
"Zolang financiële waarde een synoniem blijft voor welvaart, we welvaart louter blijven definiëren op basis van economische groei en exploitatie van mens en natuur daarvoor het uitgangspunt is, is de meest waarschijnlijke uitkomst juist armoede, honger en ademnood voor iedereen."

'De aarde draait door' Bron: Paul Kingsnorth in VPRO Tegenlicht 16 dec 2018
"Kingsnorth was een van de kopstukken van de milieubeweging en bereikte met zijn vlammende betogen een groot internationaal publiek. En toen kwam hij tot inkeer. Hij viel van zijn geloof dat de mensheid de wereld kon redden. In zijn gebundelde essays ‘Confessions of a recovering environmentalist’ (2017) beschrijft hij hoe de rekenaars van deze wereld de groene beweging van binnen uitholden en de barricades verruilden voor stropdas en vergadertafels."

Deze artikelen zetten me aan het denken: waarom gaat iedereen tijdens een Coronacrisis als een idioot aan de slag in zijn of haar tuintje, waarom gaat iedereen plotseling naar de Tuincentra en de Bouwmarkten? Waarom gaan we massaal 'Schuurtentjes' (Waar je de billetjes Coronavrij kunt schuren*) kopen en 'Porta Potti's' hamsteren? Wat voor verslavend gedrag van consumeren zit daar achter, dat we afkickverschijnselen krijgen als we een dag in een Lockdown zitten?
In dit licht vond ik met name de opmerking van Paul Kingsnorth opvallend: "Tuinieren is een aanval op de grondslag van het kapitalisme".
Niet het tuincentrum-tuinieren, maar wel het eco-tuinieren. Wie twee maanden niet aan tuinonderhoud doet komt tot verrassende ontdekkingen. Talloze plantjes, al dan niet door ons als onkruid aangemerkt, komen spontaan op. Afgestorven planten van een jaar geleden blijken voedselbron en nestmateriaal voor talrijke vogels. 'Onkruid' gebiedjes bieden overlevingsplaats aan insecten, padden en andere kleine beestjes.
Het riep de vraag op wat de meerwaarde is van een nieuwe schutting, een tuinlounge, een pergola, als je ook gewoon met een klapstoeltje in de Natuurtuin kunt gaan zitten? Het riep bijvoorbeeld ook de vraag op wat heb je nu eigenlijk liever in je achtertuin staan: een vuurkorf van het tuincentrum of een veldje met deze Meconopsis ('onkruid'), waar de item-afbeelding van is afgeleid? Mijn keuze was redelijk snel gemaakt.
Vrij vertaald las ik het citaat van Kingsnoth mede hierdoor eigenlijk als: "Natuur is de vijand van het Kapitalisme." De Natuur haar Intrisieke Waarde toekennen kan domweg niet rijmen met diezelfde Natuur te gebruiken ten bate van een Economische Waarde.
Het antwoord op de vraag waarom we daar dan niet naar handelen is dat we met zijn allen gebrainwashed zijn door het Neoliberalisme, we zijn Consumptieslaven geworden.
Het is in 2001 ook de conclusie van Peter Sas: 'Analyse van de neoliberale dwang Dialectiek van de tolerantie' Bron: De Groene Amsterdammer van 02 jun 2001
"Door te doen alsof het ruimte maakt voor verschillende etnische, culturele en religieuze identiteiten verhult het neoliberalisme dat zij tot de ontbinding van gemeenschapsbanden leidt, en zo mensen tot consumptieslaven maakt."
"In plaats van de mens vrij te maken levert het neoliberalisme hem uit aan de dictatuur van zijn onmiddellijke neigingen. Met als gevolg een toenemend verlies aan zelfbeheersing, zichtbaar in fenomenen als toenemende agressiviteit (bijvoorbeeld in het openbaar vervoer), zinloos geweld en het ongebreidelde consumentisme van de 'impulsaankoop'."

Het is de vraag die ook aan bod kwam bij 'Staatsbosbeheer-2.0'
Het ging daar om het verschil tussen 'Wensnatuur' en 'Klapstoelnatuur' en als je er nu nog eens naar kijkt dan gaat het ook daar om de cruciale vraag: wat is eigenlijk de waarde van de Natuur? Het antwoord bleek ook hier dat de Economische Waarde belangrijker wordt geacht dan de Intrinsieke Waarde van de Natuur zelf.

Ons handelen in 2020 wordt grotendeels bepaald door dit Neoliberale denken, waarin rendement en groei op plaats een staan. Dat geldt voor ons als burgers en het geldt voor de politiek. Zelfs een partij als GroenLinks slaat 'Groene Groei' hoger aan dan  Intrinsieke Natuurwaarden. In dat opzicht passen zij meer in de categorie 'Ecomodernisten' (Bron: Wikipedia), dan in de categorie Groen.

Na 'Het Muntje Valt', dat toch vooral ook een vraag opleverde, leidde deze verdere reflectie er uiteindelijk toe dat ik dacht: 'Natuurlijk!'

Bijsluiter:

Met een * aangeduide citaten behoren tot de grotere groep der Parodialen. Ze worden vooral veel gebruikt in de vierdelijns zorg. Parodialen worden specifiek ingezet bij klachten van verhoogd ego. De werkzame stof bestaat meestal uit Parodie of Satire, maar soms bevat het medicijn ook Ironie, Spot, Humor of aanverwante stoffen. Bijwerkingen zijn niet bekend. Het middel moet wel met terughoudendheid worden toegepast bij mensen met een chronisch tekort aan 'Selfspot'. Humor kan bij deze groep patiënten soms dodelijk zijn. In mildere vorm zijn effecten waargenomen van allergie en irritatie.  Deze verschijnselen verdwijnen meestal binnen een paar minuten. Wanneer de reactie heftiger is en langer aanhoudt is het raadzaam contact op te nemen met de huisarts. Neem altijd de betreffende Parodial mee, zodat uw arts weet welke stof van toepassing is.

: zoiets als 'Geprüfte Sicherheit', voor de persvrijheid? Zie ook Sheila Sitalsing op 30 aug 2017