Fototoek

'Bomensloop Archemerberg' 05 apr 2019 (laatst bijgewerkt op 20 jan 2023)

Deze impressie gaat over 'natuurbeheer' van Landschap Overijssel en 'Staatsbosbeheer -2.0', nu niet aan de Hooidijk bij Hezingen op 22 mrt 2019, maar op 05 apr 2019 op de Archemerberg.

Zie ook:'Staatsbosbeheer -2.0', 'Natura 2000', 'Verdroging Nederland', 'Natuurlijk!', 'Bomen', 'Energietransitie' en 'Eco Manifest'

'Archemerberg' Bron: Wikipedia
"De Archemerberg is een heuvel in de Overijsselse gemeente Ommen nabij de buurtschap Archem. De Archemerberg is deel van een stuwwal die is ontstaan in de laatste ijstijd.
De Archemerberg en de zuidelijker gelegen Lemelerberg zijn ontstaan in voorlaatste ijstijd, het Saalien. Ook de Besthmenerberg, de Lemelerberg, Sallandse heuvelrug en de lagere stuwwallen bij Daarle en Hoge Hexel zijn toen ontstaan. Het oprukkende landijs heeft grote hoeveelheden bevroren zand, grind en klei, voornamelijk door rivieren gedeponeerd, voor zich uitgestuwd en als grote schubben dakpansgewijs op elkaar gestapeld. Het door het ijs meegevoerde materiaal, de grondmorene, keileem met veel zwerfstenen uit Scandinavië, kan men langs de rand van de stuwwal vinden. Op veel plaatsen is de keileem geërodeerd, waardoor een bestrooiing van stenen is overgebleven.
Ten westen van de Archemerberg komen stuifzandgebieden voor. De zandverstuivingen zijn vooral het gevolg van menselijke activiteiten, zoals branden, kappen, plaggen en steken, waardoor gemakkelijk verstuiving optrad en het zand tot duinen opwaaide. Langs de flanken van de hoge stuwwal is op deze manier een nieuw reliëf ontstaan.
Archemerberg en Lemelerberg vormen een groot natuurgebied met vooral bos en heide."

Nog even een klein opfrissertje over 'vroeger' en de 'eindeloze stille heide' in relatie tot bomen en bossen:
'Heide': "De heide in het binnenland is een cultuurlandschap ontstaan door onttrekking van voedingsstoffen door begrazing en afplaggen van zandige gronden. Uit stuifmeelonderzoek blijkt dat ook in het binnenland altijd wel heidevegetaties voorkwamen, maar de grote boomloze heidevelden en de zandverstuivingen zijn ontstaan door de intensivering van de schapenteelt gedurende de Middeleeuwen." Bron: Wikipedia
'Heide' op 'Geheugen van Drenthe': "De heide die door velen als een voor Drenthe kenmerkend natuurlijk landschapstype wordt beschouwd, is echter ontstaan als gevolg van menselijk gebruik van de bodem en is derhalve een cultuurlandschap."
Heide is dus vooral 'aangelegd' en nauwelijks 'Natuurlijk!' te noemen. Vandaar dat heide in 2020 het zo moeilijk heeft, maar ook in 1500 v Chr.
'De heide is een cultuurlandschap' Bron: Trouw 09 sep 2000
Heide is een cultuurlandschap dat kunstmatig is aangelegd. Heide-beheer heeft dus niets met natuurbeheer van doen.
"De heide op de hoge zandgronden is net zo min natuur als het polderlandschap. Ooit groeiden er dichte bossen van eiken, iepen en linden op de arme zandgronden, die duizenden jaren eerder in de laatste ijstijd als stuifzand door de harde wind over de boomloze toendra's werden gelegd. Boeren uit de Jonge steentijd en de Bronstijd velden de bossen om de bodem te gebruiken voor het verbouwen van primitieve granen. Omdat bemesting toen onbekend was, putten zij de toch al schrale bodem snel uit en velden zij een ander stuk bos voor hun akkers."
"De beheerders van wat is overgebleven als natuurreservaat kampen voortdurend met ernstige problemen. De niet meer begraasde heide verhout en gaat dood. Maatregelen zoals plaggen helpen niet lang tegen vergrassing door bochtige smele en pijpenstrootje. Met de zure regen komen zware metalen in de bodem, waartegen de grassen beter bestand zijn dan de heidestruikjes. Op de pleistocene zandgronden wordt verzuring vooral veroorzaakt door de omzetting van ammoniak in de bodem. Die ammoniak wordt uitgestoten door de bio-industrie, die juist op de arme zandgronden een hoge vlucht heeft genomen, omdat voor kippenschuren en varkensstallen geen vruchtbare weidegrond nodig is."

Rond 20 nov 2018 stuurde ik een mail naar Landschap Overijssel, als antwoord op hun reactie op een eerdere vraag van me naar het waarom van hun keuzes, met de volgende inhoud:
Mijn eerste vraag was: wie gaat er nu in 2018 massaal bomen kappen met 2050 in het vooruitzicht?
De antwoorden die ik kreeg zijn niet echt een antwoord op de door mij gestelde vragen. Ik zal hier uitleggen waarom:
Je kunt nog zoveel bomen aanplanten, de schade die kap veroorzaakt heeft blijvende negatieve gevolgen voor het klimaat, flora en fauna. Een boom heeft zo'n dertig jaar nodig om tot volledige groei te komen. Massaal bomen kappen zet de natuur op een achterstand van dertig jaar. Daar helpt op korte termijn herplanten niets aan.
Volgens Han Olff bijvoorbeeld, hoogleraar ecologie aan de Rijksuniversiteit Groningen, moet er altijd gekeken worden naar de functies van bomen, zoals bijdrage aan verdamping en het opvangen van stof, maar ook het huisvesten van vogels en vleermuizen. 'Met het kappen van oude bomen en het herplanten van nieuwe bomen heb je niet direct dezelfde functies van bomen terug. Zo hebben oude bomen holtes en takstructuren waar dieren in leven, die er bij nieuwe bomen niet direct zijn.'
Naar aanleiding van recente rapporten van het VN-klimaatpanel IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) concludeert Marc Davidson op 07 nov 2018 in De Volkskrant: "Een kwart eeuw na het eerste IPCC-rapport moet serieus klimaatbeleid echter nog steeds van de grond komen".
In uw antwoorden op gestelde vragen proef ik, wat we in de landelijke politiek ten aanzien van de energietransitie ook zien: het eindeloos polderen om alle partijen te vriend te houden. Dan gaan we de klimaatdoelstellingen natuurlijk vrijwel zeker niet halen.
Vandaar mijn bezwaar tegen tafelgesprekken en gepolder als het water ons aan de lippen staat en vandaar mijn kritiek om in 2018 massaal bomen te gaan kappen.
Dan de keuze voor 'vroeger'.
"Na deze ijstijd brak een nieuw tijdperk aan, het huidige Holoceen".
"In dit klimaat maakte de mens zijn opwachting. Geleidelijk zette hij de omgeving naar zijn hand. Op de hoger gelegen zandgronden legde hij akkers aan. De lagere gronden dienden als wei- en hooilanden. De bossen werden gekapt en maakten plaats voor heidevelden met schapen. Ook het hoogveen werd ontgonnen".
Voordat er heidevelden kwamen waren er dus bossen.
Mijn vraag was daarom: waarom terug naar 'vroeger' en zo ja naar welk 'vroeger' dan?
Bronnen: Beek, R. van, Reliëf in tijd en ruimte. Interdisciplinair onderzoek naar bewoning en landschap van Oost-Nederland tussen vroege prehistorie en middeleeuwen (Wageningen 2009).
Zet je het zo allemaal eens op een rijtje dan kun je moeilijk anders concluderen dan dat Landschap Overijssel geen organisatie is die primair aan natuurbeheer doet, maar veeleer een Hoveniersbedrijf dat kansen ziet om, tegen betaling, een in hun ogen mooie tuin aan te leggen. Dat heeft natuurlijk niets met natuurbeheer te maken.
Wie wil zien tot welke resultaten het hoveniersvak in 2022 vaak leidt zou eens kunnen kijken bij 'Onderhoudsarmoe'.

Hier nog even de eerdere reactie van 19 nov 2018, die ik ontving van Landschap Overijssel naar aanleiding van vragen aan hen omtrent hun keuzes. Dit is wat er onder meer in stond:
"De Lemeler-/Archemerberg is aangewezen als een Natura 2000 gebied, waar we de kans krijgen om de kwaliteit en oppervlakte van beschermde typen natuur te kunnen behouden en waar mogelijk te verbeteren. Omdat de heide zo zeldzaam aan het worden is en de Lemeler-/Archemerberg de meeste potentie biedt voor uitbreiding willen we de heide hier een nieuwe kans geven. In zogeheten beheerplannen leggen de rijksoverheid en provincies vast wat er op welke wijze mogelijk is. Dat geldt ook voor deze gebieden. In opdracht van de provincie hebben wij een plan opgesteld om onder meer de heide en zandverstuiving (die in Nederland én Overijssel schaars zijn), met de unieke planten en dieren die hier voorkomen, te behouden en deze natuur te versterken en te beschermen. En om dit te kunnen uitvoeren moet bos, dat door de jaren heen zich steeds verder heeft uitgebreid, weer plaats maken voor de terugkeer van een duurzaam heidelandschap met de diverse soorten planten en dieren die hier leven.
Wat betreft de ‘economische kansen’: In gebieden kunnen economische en ecologische belangen op gespannen voet (komen te) staan. In de hiervoor genoemde beheerplannen komt dit aspect ook aan de orde. Uitgangspunt is steeds het realiseren van ecologische doelen met respect voor - en in een zorgvuldige balans met - wat particulieren en ondernemers willen. De plannen worden daarom in goed overleg opgesteld met alle direct betrokkenen."

En nog even een terugblikje:
'Bomenkap'. Bron: De Monitor 31 mrt 2019
"Het rommelt in de Nederlandse bossen. Al een tijdje ontvangen we veel tips van kijkers die ons wijzen op kaalgekapte vlaktes, waar eerst bomen stonden.
Het lijkt erop alsof het verzet tegen deze boomkap groeit. Door het hele land zijn actiegroepen opgestaan die zich keren tegen wat ze zien als doorgeslagen natuurbeheer, met winst als belangrijkste doel. Vooral Staatsbosbeheer moet in het in de publieke opinie ontgelden. De grootste boseigenaar van ons land zou roofbouw plegen in de bossen die het beheert, sinds de organisatie zijn eigen geld moet verdienen."
Voor de oplettende kijker samengevat: een korte cursus leunstoel- dan wel klapstoelbeheer versus wensbeheer.

De Max Verstappen update van 24 nov 2020.

Achtergrond info:
25 nov 2020:
'Handvol agrarische bedrijven houdt Nederland op slot' Bron: Investico
25 sep 2019:
'De stikstofproblematiek in vijf vragen' Bron: WUR Wageningen University & Research
23 sep 2019:
'Vijf vragen en antwoorden over de stikstofproblematiek' Bron: Nature Today

Canon van Nederland
150.000 v. Chr.

'De Dikke Steen'
Vorming van het landschap Tijd van jagers en boeren "In dit klimaat maakte de mens zijn opwachting. Geleidelijk zette hij de omgeving naar zijn hand. Op de hoger gelegen zandgronden legde hij akkers aan. De lagere gronden dienden als wei- en hooilanden. De bossen werden gekapt en maakten plaats voor heidevelden met schapen. Ook het hoogveen werd ontgonnen. In de 19de eeuw maakten de heidevelden weer plaats voor uitgestrekte bospercelen."

Zo heurt het? Valse Romantiek?
Cornelis Lieste 'Wensnatuur' ca 1855

In en uit de media, zie ook 'Staatsbosbeheer -2.0':

04 nov 2022:
'Kinderen aan de slag tijdens Natuurwerkdag: "Je zit nu niet in een suffig lokaal"' Bron RTV Oost 04 nov 2022
""Ik hou van de natuur", zegt Vera terwijl ze een boompje uit de grond trekt."
Tja, wat valt daar nog aan toe tre voegen? Vera weet uiteraard niet beter. RTV Oost evenmin?

05 dec 2021:
'Al die bomenkap bij de Lemelerberg, is dat nou nodig? "Bos groeit overal"'  Bron: RTV Oost 05 dec 2021
"Vele, ja vele honderden boomstammen liggen er opgestapeld, op verschillende plekken langs wegen en zandpaden. Het resultaat van het kappen van twintig hectare bos bij de Lemelerberg. En dat is dan alleen nog maar van dit jaar. Volgend jaar gaat de bijl in nog eens twintig hectare, en dan zijn er in totaal ruim tweehonderd voetbalvelden (110 hectare) aan bos verdwenen. Natuurherstel, heet dat - hoe tegenstrijdig dat ook mag klinken."
"Bos groeit overal" Tja, hoe dom en kortzichtig kun je zijn? Zelfs als je gekapt bos herplant duurt het zo'n dertig tot vijftig jaar voordat je die hectares bos weer terug hebt. Nog even los van de ecologische schade die de sloop aanricht.

05 mrt 2020:
''Brandnetels zijn ook groen': VVD-Kamerlid Remco Dijkstra vindt dat we doorslaan met milieumaatregelen' Bron: De Gelderlander 05 mrt 2020 'De Gelderlander'op Twitter, voor wat reacties.
Inderdaad, ook dit een vergelijkbaar hoogbegaafde constatering, net  als hierboven. Kunstgras is natuurlijk meestal ook groen.

31 mrt 2019:
'Ecologen, laat die bomen staan!'. Bron: Column Teun van de Keuken in De Volkskrant van 31 mrt 2019.
"Bossen zijn mooi en fijn en hebben ook hun natuurwaarde. Er leven plantjes en dieren die elders niet leven. En dan hebben we het nog niet eens over het klimaat. Om de klimaatdoelen te halen zijn bomen essentieel.  Ecologen, afblijven!"
Kappen met kappen!

08 mrt 2019:
"Vanavond op @nieuwsuur : Tienduizenden hectares bomen moeten er volgens Staatsbosbeheer bij komen. Maar de realiteit: elk jaar worden er tussen de 1500 en 3500 hectare gekapt." Bron: De Bomenridders 08 mrt 2019

08 mrt 2019:
"In de klimaatplannen wordt gepleit voor meer #bos om #CO2 op te vangen, maar in de praktijk wordt er juist veel gekapt. Dat komt vooral door oude afspraken die de #biodiversiteit moeten vergroten. En zo verdwijnt hier naar verhouding meer bos dan in het Amazonegebied." Bron: Nieuwsuur 08 mrt 2019.

09 jan 2019:
'Takkenwerk Boomverzorging weigert nog langer gezonde bomen om te zagen'. Bron: De Gelderlander 09 jan 2019.
"Ik wil tot denken aanzetten. Bomen verdienen de ruimte. Het gemak waarmee ze worden weggehaald moet veranderen. Mijn standpunt heeft ook te maken met het bomenbeleid in Arnhem. Sinds er geen kapvergunning meer nodig is, worden er veel meer bomen omgezaagd.”
Vroeger weigerde je, nou ja sommigen dan, vanwege je principes militaire dienst en in 2019 staat deze man voor zijn principes. Mooi om te lezen!

18 jan 2016:
'Uitgemergelde sperwers en potgrondtekort: de nadelen van biomassa uit ons bos'. Bron: Down To Earth Magazine 18 jan 2016.
"Het leek een pure win-win-situatie: snoeiafval uit het natuurbeheer gebruiken voor opwekking van groene energie. Langzaam komen echter ook de negatieve effecten aan het licht voor de Nederlandse natuur, en die in het buitenland."

Meer 'bomenkap' ook op YouTube!

Klik op knop AFBEELDING DETAILS (rechtsboven elke foto) voor meer info en links.